Opublikowane w

Czym jest Grupa Janowska?

Malarstwo

O Grupie Janowskiej słyszał chyba każdy Ślązak, choć niewiele osób tak naprawdę wie, czym ona jest i jaki jest zakres jej działalności. Dlatego przybliżamy historię Grupy Janowskiej i tłumaczymy, czemu do dziś kojarzy się z… górnictwem.

Grupa Janowska

Grupa Janowska, czy jak kto woli, Koło Malarzy Nieprofesjonalnych, to grupa malarzy-amatorów, która została założona w 1946 roku. I nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że pomysł jej utworzenia zrodził się w zakładowej świetlicy kopalni Wieczorek w Nikiszowcu.

Początki Grupy Janowskiej

Skąd wziął się pomysł i nazwa na utworzenie zrzeszenia śląskich malarzy nieprofesjonalnych? Warto zacząć od podstaw, czyli od tego, że w 1908 roku rozpoczęto budowę osiedla Nikiszowiec, które mieli zasiedlić górnicy, pracownicy kopalni „Giesche”. W 1924 roku tereny te przyłączono do gminy Janów, a po II wojnie światowej nazwę kopalni zmieniono na „Wieczorek”.

W 1946 roku, z inicjatywy działacza kulturalnego z Janowa, Ottona Klimczoka, stworzono świetlicę przyzakładową. Wtedy to powstało Koło Malarzy Nieprofesjonalnych, którego trzon stanowił Klimczok dążący do aktywizacji kulturalnej środowiska górniczego.

Natomiast nazwa Grupa Janowska została wymyślona później, przez antropologa Seweryna Wisłockiego, który chciał podkreślić jej wyjątkowość. Tak się przyjęła, że od 1986 roku została oficjalnie przyjęta przez zespół malarzy.

Działalność Grupy Janowskiej

Grupa Janowska od samych swoich początków skupiała się na działalności artystycznej, malarskiej. Dzięki staraniom Ottona Klimczoka udało się nawet sprowadzić do niej nauczyciela malarstwa. Następnie utworzono Zakładowy Dom Kultury przy kopalni Wieczorek.

Początkowo jej członkowie musieli tworzyć zgodnie z zasadami realnego socjalizmu, jednak po 1956 roku mogli rozwijać się zgodnie ze swoimi zainteresowaniami artystycznymi, które nie musiały już być ściśle ukierunkowane.

Obecnie Grupa Janowska określana jest jako fenomen na skalę europejską. Udowodniła, że nawet w środowisku górniczym można spełniać się artystycznie, a to, co łączy ich wszystkich, to pasja.

Tutaj warto jeszcze dodać, że pierwszymi członkami tego zespołu byli m.in.: Paweł Wróbel, Leopold Wróbel, Eugeniusz Bąk, Bolesław Skulik i Paweł Stolorz.

Grupa Janowska teraz

Prace członków tej wspólnoty kulturowej szybko zaczęły być doceniane, dziś znajdują się w zbiorach prywatnych oraz w kolekcjach muzeów, nie tylko w Polsce, ale również i za granicą.

Warto też podkreślić, że Grupa Janowska działa do dziś, tworzy ją trzynaście członków, m.in. Antoni Długi, Jan Czylok, Janusz Gawlik, Jan Jagoda czy Czesław Jurkiewicz.

Siedziba malarska mieście się w MDK Szopienice-Giszowiec w Katowicach. Natomiast w 2016 roku hucznie obchodzone było 70-lecie jej istnienie, co wielu Ślązakom i nie tylko, przypomniało o jej istnieniu.

Regularnie odbywają się także wystawy obrazów członków Grupy Janowskiej, a informacje o nich można śledzić na ich stronie internetowej.

Opublikowane w

5 zabytków techniki, o których warto wiedzieć

Kanał elbląski pochylnia

Technologia się rozwija, zastępując nowszymi rozwiązaniami swoje poprzedniczki. To jednak nie oznacza, że należy zapomnieć o tym, jak to kiedyś wyglądało. Dziś z powodzeniem w wielu miejscach w Polsce można oglądać liczne zabytki techniki, które są wyraźnymi śladami dawnej działalności człowieka. Które z nich warto obejrzeć? Oto 5 przykładów zabytków techniki, które warto znać.

1. Kanał Elbląski

Kanał Elbląski jest chyba najbardziej znanym zabytkiem techniki w Polsce, który jednocześnie jest także wciąż funkcjonującą atrakcją turystyczną. To najdłuższy kanał żeglowy w Polsce, który słynie przede wszystkim z pochylni, po których transportowane są statki. Został on utworzony XIX wieku, konkretnie w 1862 roku i z powodzeniem działa do dziś. Podobnie to zresztą wygląda w przypadku Kanału Augustowskiego, będącego unikatem w skali europejskiej.

2. Żuraw Gdański

Żuraw Gdański to zdecydowanie największy dźwig portowy, który został utworzony w czasach średniowiecznych. Jest on udostępniony do zwiedzania, gdzie można zapoznać się z licznymi wystawami i dowiedzieć się jak kiedyś funkcjonował port w Gdańsku.

3. Kopalnia Guido w Zabrzu

Jest to kopalnia, która swoją czynną pracę rozpoczęła w 1871 roku i ostatnie wydobycie miało miejsce w 1928 roku. Po wojnie funkcjonowała jako Kopalnia Doświadczalna Węgla Kamiennego, a od lat 80. udostępniana została turystom, choć tylko do 1996 roku. Ponowne otwarcie dla zwiedzających nastąpiło w 2007 roku i każdy turysta może zjechać aż na głębokość 170 m i zejść na głębokość 355 m. Można obejrzeć tam pracę maszyn górniczych i przejechać się kolejką elektryczną podwieszaną.

4. Lisia Sztolnia w Wałbrzychu

Lisia sztolnia w Wałbrzychu to jeden z tych zabytków górniczych, który popada w zapomnienie, pomimo faktu, iż jest to unikat na skalę światową. Została ona uruchomiona w 1794 roku i wydobywano z niej węgiel, który potem transportowany był łodziami. Sztolnia była też atrakcją turystyczną dla kuracjuszy i była odwiedzana przez wielu sławnych ludzi. W 1961 roku została wpisana do rejestru zabytków i przez blisko 40 lat stanowiła główną atrakcję Wałbrzycha. Niestety obecnie jest ona zamknięta dla zwiedzających.

5. Parowozownia w Wolsztynie

Jest to kolejny ewenement na dużą skalę, jako że parowozownia w Wolsztynie jest jedynym takim miejscem na świecie, gdzie wciąż przeprowadza się regularne przewozy pasażerskie. W ten sposób można odbyć podróż starym pociągiem parowym z Wolsztyna do Leszna lub Poznania. Można także zwiedzić dawne biura zawiadowcy oraz obejrzeć wyposażenie z początków XX wieku.

Gdzie oglądać zabytki techniki?

W Polsce nie brakuje miejsc, gdzie zachowały się niezwykłe zabytki techniki, które można nie tylko obejrzeć i poznać ich historie, ale często i na własne oczy doświadczyć jak to kiedyś działało. Obecnie takich skarbów techniki najwięcej zachowało się na terenie województwa śląskiego, gdzie można zapoznać się ze szlakiem zabytków techniki. Jednakże wiele innych miejscowości może poszczycić się zabytkami, które warto poznać. Warto tutaj wymienić choćby: Mosty w Stańczykach, Most Wiszący w Ozimku, Zaporę wodną w SolinieZaporę wodną w Pilchowicach. Kopalnię Soli w Wieliczce, Kopalnie Srebra w Tarnowskich Górach czy Filtry Lindleya w Warszawie. Jest tego naprawdę dużo, warto więc także samodzielnie odkryć to, co może znajdować się całkiem niedaleko nas.

Opublikowane w

5 największych gazociągów w Europie

Wieża wiernicza gazu zimenego

Gazociągi, czyli specjalnie przygotowane sieci rurociągów, którymi przesyła się gaz na różne odległości to temat często poruszany i najczęściej jest także przyczyną licznych konfliktów. To nie zmienia jednak faktu, że obecnie rozwija się wciąż te sieci, które coraz szczelniej pokrywają teren Europy oraz sięgają po Azję. Jakie aktualnie gazociągu w Europie są największe?

Jakie są gazociągu w Europie?

Mówiąc o gazociągach w Europie, najczęściej ma się na myśli sieci rurociągów, które pokrywają nasz kontynent i często zahaczają także o inne. Mają one różną długość i rozpiętość i choć od dłuższego czasu tematem numer jeden jest Nord Stream, należy pamiętać, że nie jest on jedyny. Obecnie przez terytorium Europy przebiegają trzy gazociągi: Jamajski, Północny (Nord Stream) oraz Błękitny Potok (Blue Stream). W planach jest jednak budowa kolejnych gazociągów, wśród których warto przyjrzeć się gazociągowi Nabucco oraz gazociągowi Południowemu.

1. Gazociąg Jamał-Europa

Jest to zdecydowanie najdłuższy gazociąg, który ciągnie się od Rosji, aż do Europy. Został on zbudowany w latach 1992 – 1999 i ma łączną długość 4200 km, z przepustowością 32 mld m3 gazu rocznie. Jest on nazywany popularnie „gazociągiem jamajskim” i obecnie są planowane prace związane z jego modernizacją oraz rozbudową. Rury biegnąc od Rosji z węzła Torżok w obwodzie Twerskim, przez Białoruś, gdzie znajduje się 5 stacji kompresorowych, dalej przez Polskę i 5 województw i kończy się w Niemczech niedaleko Frankfurtu.

2. Gazociąg Nabucco

Jest to gazociąg, który stanowił projekt alternatywy dla rosyjskiego rurociągu i miał ciągnąć gaz od Iranu lub Azerbejdżanu czy Turcji, przez Bułgarię, Rumunię i Węgry. Według planów miał on mieć długość aż 3900 km z przepustowością 31 mld m3. Zakładano, że zacznie on działać w 2015 roku. W realizację projektu zaangażowała się UE i pokrywała ona także znaczną część finansowania jego realizacji, niestety ostatecznie plany budowy zostały zarzucone w 2012 roku. Miał on też innych silnych konkurentów, między innymi Gazprom, który w opozycji do gazociągu Nabucco zaproponował przedłużenie rurociągu Błękitnego Potoku aż na Bałkany.

3. Gazociąg Błękitny Potok

Błękitny Potok to kolejny rosyjski rurociąg, którego nitka ciągnie się po dnie Morza Czarnego, prowadząc gaz z Rosji do Turcji. Jego łączna długość wynosi 1400 km, był on budowany w latach 2001 – 2002 i osiąga przepustowość w wysokości 16 mld m3. W 2009 roku planowano utworzenie nowej odnogi tego gazociągu, która doprowadzałaby rury aż na Bałkany, pomysł jednak póki co upadł.

4. Gazociąg South Stream

Gazociąg South Stream, czyli inaczej gazociąg Południowy także zalicza się do projektów, które nadal nie zostały ukończone i trwają nad nimi prace. Z założenia ma on przecinać Morze Czarne i łączyć tym samym wybrzeża Rosji i Bułgarii, a następnie ciągnąć się przez Serbię i Węgry, aż do Słowenii i Austrii. II nitka tego gazociągu ma z założenia przesyłać Gaz do Grecji i Włoch. Całkowita długość ma wynosić 2200 km i osiągać dokładnie 63 mld m3 przepustowości. Póki co prace nad tym projektem zostały wstrzymane.

5. Gazociąg Nord Stream

Temat Nord Stream jest obecnie na ustach każdego i pojawia się tutaj przede wszystkim wątek polityczny. Budowa wzbudza kontrowersje, ponieważ nitka ma się ciągnąć po dnie Morza Bałtyckiego aż do Niemiec, z ominięciem Polski jako kraju tranzytowego. Sprzeciwiają się także inne kraje bałtyckie i chodzi tu nie tylko o kwestie samych dostaw gazu, ale i traktowania rurociągu jako narzędzia do wywierania nacisku ekonomicznego i politycznego. Z założenia gazociąg Nord Stream ma osiągnąć długość 1220 km i posiadać przepustowość na poziomie 55 mld m3, stając się tym samym najdłuższym gazociągiem pomorskim.

Opublikowane w

Największe katastrofy górnicze w Polsce

Wieża szybowa kopalni

Górnictwo w Polsce to nadal jedno z najistotniejszych działań gospodarczych. Niestety zawód ten nie jest łatwy ani bezpieczny, o czym świadczy, chociażby znaczna ilość wypadków w kopalniach. Od jakiegoś czasu poziom bezpieczeństwa znacząco wzrósł, nadal jednak górnicy giną w wyniku tąpnięć i wybuchów. Jak to jednak wyglądało kiedyś? Jakie były największe katastrofy górnicze w historii górnictwa polskiego?

Górnictwo w Polsce – krótki zarys

Górnictwo w Polsce ma bardzo bogatą historię i sięga aż do średniowiecza, kiedy to zaczęto wydobywać sól. Węglem kamiennym zainteresowano się dopiero później i największą siłę napędową dla gospodarki stanowił on na przełomie XIX i XX wieku. Był on także głównym surowcem wydobywczym za czasów PRL i choć dziś powoli zaczynają być zamykane kolejne kopalnie, to wciąż stanowi ono istotną część przemysłu. Obecnie większa część wydobycia odbywa się na terenie województwa śląskiego, a ich rentowność z roku na rok maleje, przez co pojawiają się kolejne dopłaty z państwa.

Bezpieczeństwo pracy górników jest już znacznie wyższe niż przed laty, choć i obecnie każdego roku dochodzi do mniejszych czy większych wypadków, w którym pojawiają się ofiary śmiertelne. Nie dochodzi już jednak już do tak tragicznych sytuacji, jak dawniej. Warto przypomnieć sobie największe katastrofy górnicze, jakie miały miejsce w historii Polski.

Katastrofa w kopalni Ludmiła w Sosnowcu

Jest to chyba największa katastrofa, jaka wydarzyła się w dziejach górnictwa Polskiego. Zdarzenie to miało miejsce w 1881 roku w Sosnowcu, gdzie znajdowała się kopalnia głębinowa, z dwoma szybami wydobywczymi. Feralnego czasu, kopalnia działała już od prawie 20 lat, jednak z racji problemów finansowych były cięte koszty, które niestety zaważyły na bezpieczeństwie górników. Usunięto część drewnianych podpór, przez co wydrążone chodniki były mniej stabilne.

W trakcie rabowania (eksploatacji złóż) doszło do pęknięcia skały i zawalenia się części kopalni, a także do rozlania się kurzawki (kurz, osad, ziemia) po wszystkich otworach. Z racji bliskiego sąsiedztwa rzeki, doszło także dodatkowo do zalania – woda przedostała się do kopalni, podtapiając ją. W wyniku tej katastrofy zginęło blisko 200 osób i co więcej – górnicy nie mieli żadnych szans na ratunek. Zginęli nie tylko dorośli, ale i dzieci – w tamtych czasach małoletni często pomagali ojcom przy wydobyciu.

Katastrofa w KWK Ruben w Nowej Rudzie

O tej katastrofie niewiele wiadomo, poza faktem, że doszło do gwałtownego wyrzutu dwutlenku węgla. Zdarzenie to miało miejsce w 1941 roku w kopalni KWK Ruben, znajdującej się w niewielkiej miejscowości Nowa Ruda w województwie dolnośląskim. W wyniku tej katastrofy śmierć poniosło 187 górników, wśród których znajdowali się także jeńcy wojenni.

Katastrofa górnicza w kopalni Heinitz w Bytomiu

Do tej katastrofy doszło pod koniec stycznia 1923 roku w Bytomiu, w niemieckiej kopalni Heinitz. I tutaj miały miejsce tragiczne w skutkach wydarzenia, wynikiem czego były zaniechania środków bezpieczeństwa. Kopalnia ta zaliczana była do niegazowych, więc w pracach wydobywczych wykorzystywano lampy z otwartym ogniem. To niestety doprowadziło do wybuchu pyłu węglowego oraz jak się przypuszcza także gazów z nieczynnego wyrobiska – fala przeszła aż na powierzchnie, a także w głąb kopalni. Akcja ratunkowa trwała kilka dni, niestety w wyniku tej katastrofy życie straciło 145 osób, a kilkaset innych było rannych.

Katastrofa w kopalni Wenceslaus w Miłkowie

Jest to kolejna sytuacja kładąca się cieniem na mapie polskiego górnictwa. Do zdarzenia doszło w niemieckiej kopalni Wenceslaus w Miłkowie na Dolnym Śląsku, na początku lipca 1930 roku. Była to kopalnia w pełni zelektryfikowana i w miarę nowoczesna, jednak zmagała się z nasilającymi wyrzutami gazów i skał. Niestety do potężnego wybuchu doszło feralnego letniego dnia, gdy na skutek wstrząsu doszło do wyrzucenia potężnych mas węgla. Zachwiało to równowagą ściany i doprowadziło do zawalenia, wraz z nagłym napływem dwutlenku węgla. W wyniku tej katastrofy zginęło 151 górników.

Katastrofa górnicza w kopalni Barbara-Wyzwolenie w Chorzowie

Jest to największa katastrofa w powojennych dziejach Polski. Doszło do niej 21 marca 1954 roku w Chorzowie, a winą za to obarcza się przede wszystkim zarząd kopalni, cięcie kosztów oraz niedostateczne zachowanie bezpieczeństwa. Najprawdopodobniej bezpośrednią przyczyną było zaprószenie ognia lampą karbidową albo samozapłon węgla. Akcja ratownicza trwała blisko dwa miesiące, a problemem była także ówczesna władza. Według oficjalnych danych zginęło ok. 80 osób, jednak przypuszcza się, że ofiar było więcej, nawet do 120.

Opublikowane w

Ranking najbogatszych krajów świata

Hong Kong panorama

Ranking najbogatszych krajów świata oparty jest na PKB. To właśnie ten wskaźnik (parytet siły nabywczej) brany jest pod uwagę w ocenie dobrobytu poszczególnych państw. Lista najbogatszych krajów świata opiera się na raporcie, który został opublikowany przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Które państwo jest więc najbogatsze?

1. Chiny

Pierwsze miejsce w rankingu najbogatszych państw świata zajmują Chiny. PKB tego kraju w 2017 roku wyniosło przeszło 23 mln dolarów międzynarodowych. W porównaniu do poprzednich lat jest to spory wzrost. Jeszcze w 2019 roku wskaźnik PKB w Chinach wynosił ponad 12 mln.

2. USA

Na drugim miejscu są Stany Zjednoczone z wynikiem ponad 19 mln dolarów międzynarodowych. USA również odnotowały wzrost w porównaniu do poprzednich badań, nie był on jednak tak spektakularny, jak w przypadku Chin.

3. Indie

Miejsce trzecie, co może wiele osób zdziwić, należy do Indii. Kolejny raz okazuje się, że jest to kraj kontrastów. PKB Indii wynosi ponad 9 mln dolarów międzynarodowych. Od 2010 roku to niemal dwukrotny wzrost.

4. Rosja

Czwarte miejsce zajmuje Rosja z wynikiem ponad 5 mln dolarów międzynarodowych. To jeden z krajów, gdzie wzrost PKB był na podobnym poziomie od lat i delikatnie zmieniał się na plus.

5. Niemcy

W pierwszej piątce znalazły się również Niemcy. Nasz zachodni sąsiad może się pochwalić PKB w wysokości przeszło 4 mln dolarów międzynarodowych. W kraju tym podobnie jak w Rosji stopniowo zwiększał się wskaźnik PKB.

6. Japonia

Na miejscu szóstym uplasowała się Japonia. Jej wskaźnik PKB jest minimalnie mniejszy niż Niemiec, wynosi nieco powyżej 4 mln dolarów międzynarodowych. Japonia to kraj, w którym widoczny jest umiarkowany wzrost PKB.

7. Indonezja

Siódme miejsce należy do Indonezji. Jest to największy kraj wyspiarski między Oceanem Spokojnym a Indyjskim. PKB Indonezji w przeliczeniu na dolary międzynarodowe wynosi ponad 3.

8. Brazylia

Nieznacznie mniej niż w przypadku Indonezji, wynosi wskaźnik PKB w Brazylii. W porównaniu do poprzednich analiz jest on jednak większy. W 2017 roku PKB szacowane było na ponad 3,2 mln dolarów międzynarodowych, w 2010 roku natomiast wynosiło ono 2,8.

9. Wielka Brytania

Na miejscu 9 uplasowała się Wielka Brytania z wynikiem PKB 2,9 mln dolarów międzynarodowych.

10. Francja

Pierwszą dziesiątkę najbogatszych krajów świata pod względem parytetu siły nabywczej zajmuje Francja z wynikiem 2,8 mln dolarów międzynarodowych.

Które miejsce zajmuje Polska w rankingu?

W rankingu oceniającym parytet siły nabywczej Polska zajmuje 23 miejsce z wynikiem 1,1 mln dolarów międzynarodowych. Chociaż nie jest to czołówka, warto wspomnieć, że za nami w rankingu są takie kraje jak Holandia, Belgia, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Norwegia czy Katar. Na 190 krajów uzyskaliśmy więc bardzo dobry wynik.

Ranking krajów wg PKB per capita

Nieco inaczej wygląda lista najbogatszych krajów pod względem PKB nominalnego per capita wyrażanego w dolarach amerykańskich. Zgodnie z tym rankingiem w czołówce znajduje się Luksemburg, Szwajcaria, Norwegia, Irlandia, Islandia, Katar, Singapur, USA, Dania i Australia. Polska zajmuje natomiast 56 miejsce.

Opublikowane w

Czynniki lokalizacji przemysłu – co warto wiedzieć przed rozpoczęciem działalności?

Srebrne koła

Działalność przemysłowa rządzi się swoimi prawami. W znacznej mierze opiera się ona na wydobywaniu surowców i produkowaniu wyrobów. Gałęzi przemysłu jest sporo, wymienia się wśród nich przemysł chemiczny, spożywczy, mineralny, metalurgiczny, paliwowo-energetyczny itd. Decydując się na działalność w zakresie jednego z nich, warto wiedzieć, jakie są czynniki lokalizacji przemysłu. Na co więc zwrócić szczególną uwagę?

Lokalizacja przemysłu – jak ją wybrać?

Na lokalizację przemysłu wpływ ma wiele czynników. Idealnym rozwiązaniem jest znalezienie takiego miejsca, gdzie będą sprzyjające warunki do prowadzenia działalności. Chodzi tu nie tylko o wymagania przedsiębiorców, ale i walory. Dzięki temu możliwe będzie uzyskanie maksymalnych zysków przy poniesionych niewielkich stratach. Jakie więc są czynniki lokalizacji przemysłu?

Przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu

Główny podział czynników lokalizacji przemysłu obejmuje walory przyrodnicze i poza przyrodnicze. Wśród tych pierwszych wyróżnia się bazę surowcową, która obejmuje surowce, półprodukty, wyroby przemysłowe, produkty rolnicze itd. Czynnik ten ma szczególne znaczenie w przypadku przemysłu wydobywczego.

Kolejny czynnik to zasoby wodne. Są one istotne w przypadku przemysłu włókienniczego, spożywczego, czy papierniczego. Dostęp do wody niezbędny jest właściwie w każdej działalności.

Ważny jest też klimat. Chodzi o ukształtowanie terenu, ale i właściwości fizjograficzne. Niektóre z tych barier można obecnie pokonać dzięki rozwojowi nauki i techniki.

Poza przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu

Więcej jest poza przyrodniczych czynników lokalizacji przemysłu, które należy wziąć pod uwagę. Przede wszystkim jest to baza energetyczna. Chodzi o to, żeby np. huty, czy zakłady chemiczne ulokować w miejscach zlokalizowanych blisko elektrowni o dużej mocy. Istotne są także zasoby pracy. Przemysł warto rozwijać tam, gdzie jest bezrobocie i nadwyżka siły roboczej. Tak jest w przypadku przemysłu włókienniczego, czy odzieżowego.

Kolejnym czynnikiem jest rynek zbytu. Decydując się na działalność blisko takich miejsc, większe będą szanse na zmniejszenie kosztów i strat, bardziej skuteczna będzie reklama, lepiej będzie można dopasować podaż do popytu.

Nie bez znaczenia jest również infrastruktura techniczna. Do tego zalicza się sieć energetyczną, wodno-kanalizacyjną, komunikacyjną, ale też oczyszczalnie ścieków, rurociągi i gazociągi.

Poza przyrodniczym czynnikiem rozwoju może być też zaplecze naukowe. Chodzi o obecność ośrodków badawczych, wyższych uczelni, ale i wykwalifikowanej kadry naukowej.

Warto wziąć też pod uwagę korzyści aglomeracji zakładów przemysłowych. Im więcej różnego rodzaju działalności przemysłowych w bliskim otoczeniu, tym lepiej. Dzięki temu można rozwinąć wymianę towarową, czy współpracę naukowo-techniczną.

W czynnikach lokalizacji przemysłu wymienia się jeszcze takie aspekty jak przepisy prawne i celne, ulgi podatkowe, stabilność gospodarki, wpływ związków zawodowych, czy politykę miejscowej administracji.

Opublikowane w

Skutki bezrobocia. Jaki jest poziom bezrobocia w Polsce?

Osoba podpierająca ścianę

Problem bezrobocia obecny jest właściwie w każdym kraju. Niesie to za sobą określone skutki, okazuje się jednak, że nie zawsze są one negatywne, jak się powszechnie uważa. Co więc warto wiedzieć o bezrobociu? Jakie są jego przyczyny, a jakie skutki? Ile wynosi obecnie poziom bezrobocia w Polsce?

Czym jest bezrobocie?

Osoba bezrobotna to taka, która jest zdolna do pracy i chce ją podjąć, ale nie znajduje zatrudnienia. Chodzi o osoby, które nie są zatrudnione, nie prowadzą działalności gospodarczej i nie świadczą żadnej innej pracy zarobkowej. Za długotrwale bezrobotną uważa się osobę, która nie ma pracy od co najmniej roku w ciągu ostatnich 2 lat.

W psychologii takie zjawisko społeczne podzielić można na kilka faz. Najpierw pojawia się obawa utraty pracy, szok po utracie pracy, wejście w bezrobocie, a później pesymizm, rezygnacja i dopasowanie do sytuacji.

Jakie są przyczyny bezrobocia?

Przyczyny bezrobocia mogą być różne. Osoby nie znajdują pracy, która odpowiada ich oczekiwaniom finansowym i aspiracjom. Wśród przyczyn bezrobocia są również wysokie koszty dla pracodawców, sztywne prawo pracy, niedopasowanie terytorialne (wymagana jest zmiana miejsca zamieszkania), reglamentacja pracy, brak doświadczenia zawodowego (widoczne szczególnie wśród absolwentów wyższych uczelni) oraz czynniki związane np. z obecnym kryzysem gospodarczym, spadkiem popytu na dane usługi, wysoką konkurencją itp.

Jakie są ekonomiczne skutki bezrobocia?

Bezrobocie wywołuje wiele skutków ekonomicznych. Może to być rozwój tzw. szarej strefy, zmniejszenie wpływów do budżetu państwa, obniżenie dochodów w gospodarstwach domowych, zwiększenie wydatków z budżetu państwa na zasiłki dla bezrobotnych, spadek poziomu produkcji ubytek kapitału ludzkiego.

Społeczne skutki bezrobocia

Bezrobocie niesie ze sobą wiele społecznych skutków. Wśród nich wymienia się np. poczucie wykluczenia ze społeczeństwa, utratę pozycji społecznej, utratę znajomych, konflikty w rodzinie, odkładanie decyzji o założeniu rodziny, pogarszanie się zdrowia, patologie społeczne, obniżony standard życia, emigrację zarobkową, nadmiar czasu wolnego, czy obniżanie się kwalifikacji i zanikanie umiejętności.

Psychologiczne skutki bezrobocia

Nie brakuje również psychologicznych skutków bezrobocia. Należą do nich m.in. zaburzenia emocjonalne, depresje, frustracje, utrata poczucia własnej wartości, brak wiary w siebie, stres, skłonność do myśli samobójczych, poczucie braku perspektyw i niechęć do poszukiwania pracy.

Pozytywne skutki bezrobocia

Gdy w grę wchodzi bezrobocie krótkookresowe, można mówić o pozytywnych jego skutkach. Wśród nich wymienia się łatwiejszą walkę z inflacją, wysoką wydajność pracy, chęć podnoszenia kwalifikacji zawodowych, czy staranne wykonywanie pracy z obawy na jej utratę.

Jaki jest poziom bezrobocia w Polsce?

W Polsce z roku na rok bezrobocie maleje. Według Głównego Urzędu Statystycznego, we wrześniu bezrobocie rejestrowane wynosiło 5,1%. W porównaniu do stycznia odnotowano spadek o 1%. Nieco inne dane przedstawia Europejski Urząd Statystyczny. Według niego, bezrobocie w Polsce w sierpniu wynosiło 3,3%.

Opublikowane w

Jak uzyskać dofinansowanie na rozpoczęcie działalności gospodarczej?

dofinansowanie firmy

Zakładając własną firmę potrzebujesz dodatkowych środków na uruchomienie biznesu. Chcąc otrzymać nadprogramowe pieniądze możesz liczyć na programy wspierające lokalnych przedsiębiorców, jednak musisz wiedzieć jak uzyskać dofinansowanie na rozpoczęcie działalności gospodarczej?

Jakie warunki dofinansowania na rozpoczęcie działalności gospodarczej z Urzędu Pracy?

Założenie firmy zawsze oparte jest na sporych wydatkach, często zgromadzone oszczędności nie wystarczają na pokrycie potrzeb związanych z otwarciem biznesu.  Dofinansowanie na rozpoczęcie działalności gospodarczej w ramach Urzędu Pracy jest formą walki z bezrobociem, trzeba jednak spełnić określone warunki. Urzędy Pracy na swoich stronach internetowych ogłaszają w jakich terminach należy składać wnioski o dotacje. Pamiętaj, że z uwagi na dodatkowe środki, które otrzymuje urząd warto składać wnioski o dofinansowanie na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez cały rok.

Chcąc uzyskać dodatkowe środki w tej formie musisz zostać zarejestrowany w urzędzie jako osoba bezrobotna oraz spełniać, określone dla konkretnego programu warunki. Powinieneś też złożyć wymaganą kompletną dokumentację oraz odbyć kurs, który daje podstawy prowadzenia własnej firmy. Istotne, że dofinansowanie możesz otrzymać wyłącznie na prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, a wypłata przyznanych środków musi zostać zabezpieczona w odpowiedniej formie m.in. poręczenia, blokady środków na rachunku bankowym, czy gwarancji bankowej.

Dokumenty potrzebne do dofinansowania nowej firmy

Celem uzyskania dofinansowania na rozpoczęcie działalności gospodarczej jest skompletowanie wymaganej dokumentacji. Jej podstawą jest wniosek złożony na stosownym formularzu dostępnym w urzędzie pracy. Poza danymi dotyczącymi Twoich danych osobowych należy wskazać w nim, przede wszystkim rodzaj zakładanego przez Ciebie biznesu, kalkulację kosztów działalności, wybraną formę zabezpieczenia.

Wraz z obowiązkowym formularzem musisz złożyć dokumenty, które potwierdzają, że zostałeś zarejestrowany jako osoba bezrobotna, dyplomy i certyfikaty ukończenia szkół i dodatkowych kursów oraz przygotowany biznesplan, w którym trzeba wskazać prognozowane koszty i przychody związane z prowadzeniem firmy. Jeżeli zamierzasz prowadzić działalność w formie stacjonarnej powinieneś przygotować dokument stwierdzający podstawę prawną do lokalu, w którym będziesz prowadził biznes.

Co zrobić, aby ubiegać się o dotacje z Unii Europejskiej?

Ubiegając się o dotację z Unii Europejskiej nie musisz zostać zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Wiedz, że na rynku funkcjonują specjalne firmy konsultingowe, które świadczą usługi w zakresie pozyskiwania pieniędzy w tej formie.

Starając się o środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej wybierz odpowiedni program operacyjny, dostosowany do potrzeb Twojej nowej firmy. Znajdź właściwą instytucję, która ogłosi konkurs i opracuj aplikację konkursową. Następnie złóż wymagany wniosek wraz z dokumentacją i oczekuj na pozytywne rozpatrzenie.

Opublikowane w

Zastosowanie węgla kamiennego i brunatnego.

zastosowanie węgla kamiennego

Ocieplenie klimatu, nadmierna emisja CO2 do atmosfery przyczyniły się do wzrostu popularności tematyki związanej z wykorzystaniem węgla. Jakie jest zastosowanie węgla kamiennego i brunatnego?

Jakie jest zastosowanie węgla kamiennego?

Używany, przede wszystkim do produkcji energii elektrycznej oraz w celach grzewczych węgiel jest surowcem strategicznym, pokrywającym ponad 50% zapotrzebowania energetycznego w Polsce. Węgiel kamienny wykorzystywany jest głównie w energetyce, jego właściwości pozwalają uzyskać paliwa silnikowe różnego rodzaju, gaz opałowy, czy koks. Jest głównym surowcem znajdującym zastosowanie w dostarczaniu energii cieplnej, służy ogrzewaniu gospodarstw domowych.

węgiel kamienny - zastosowanie

W gospodarce węgiel kamienny wykorzystuje się w przemyśle metalurgicznym, w produkcji tworzyw sztucznych, znajdziemy go również w składzie rozpuszczalników, nawozów oraz środków ochrony roślin. Branża farmaceutyczna używa węgla kamiennego w produkcji leków, popularny węgiel aktywny jest doskonałym środkiem zwalczającym objawy zatruć pokarmowych, dobrze sobie radzi z biegunką. Spotykany jest też w lekach służących do łagodzenia trądziku, łupieżu.

Jest też surowcem znajdującym się w składzie wielu kosmetyków, substancji zapachowych, barwników przeznaczonych do tkanin. Zastosowanie węgla kamiennego znajdujemy również w wytwarzaniu materiałów wybuchowych oraz w branży jubilerskiej.

Gdzie wykorzystuje się węgiel brunatny?

Głównym przeznaczeniem węgla brunatnego jest przemysł, w niektórych regionach służy ogrzewaniu domów jako opał, jest tanim źródłem energii. W celach grzewczych węgiel brunatny jest często brykietowany. W Europie około 90% wydobytego węgla brunatnego trafia do energetyki, to główne źródło zasilające współpracujące z kopalniami elektrownie.

W Polsce praktycznie 100% surowca znajduje zastosowanie w produkcji energii. To kopalina wykorzystywana w przemyśle chemicznym, znajduje się w składzie materiałów jak ciekły azot, ksenon, amoniak. Z pyłu węglowego, powstałego podczas procesu obróbki węgla brunatnego, wytwarza się surowiec używany w ogrodnictwie, w produkcji sorbentów, preparatów owadobójczych i grzybobójczych, wykorzystuje się go też procesie użyźniania gleb uprawnych.

Węgiel kamienny a węgiel brunatny – co jest bardziej opłacalne?

O kaloryczności węgla decyduje zawartość tego pierwiastka i w odniesieniu do węgla brunatnego węgiel kamienny jest zdecydowanie bardziej cennym surowcem. Węgiel brunatny dostarcza co najmniej połowę mniej energii niż może jej dostarczyć węgiel kamienny. Wartość opałowa węgla brunatnego jest zdecydowanie niższa, jest wilgotny i przed użyciem wymaga podsuszenia.

Wysoka zawartość siarki w węglu brunatnym sprawia, że jest mniej ekologicznym paliwem, dlatego organy administracji wielu województw przyjęły uchwały antysmogowe, według przepisów obowiązuje całkowity zakaz palenia węglem brunatnym. Skraplanie kwasu siarkowego podczas spalania węgla brunatnego powoduje też korozję i uszkodzenie kotłów grzewczych.

Opublikowane w

Górnictwo w Polsce – gdzie najlepiej się rozwija, czy jest opłacalne?

polskie górnictwo

Pomimo zwiększającej się w górnictwie liczbie etatów efektywność w zakresie wydobycia węgla kamiennego sukcesywnie spada. Co jest przyczyną pogorszenia produktywności w branży górniczej? Gdzie obecnie górnictwo w Polsce najlepiej się rozwija i czy nadal jest opłacalne?

Dlaczego górnictwo jest coraz mniej wydajne?

Pomimo, że spółki górnicze zatrudniają coraz więcej pracowników, w polskich kopalniach wydobywa się coraz mniej węgla. Wydobycie w roku 2018 zamknęło się na poziomie 63 mln ton węgla kamiennego, to najmniej od połowy ubiegłego stulecia.

Według Agencji Rozwoju Przemysłu wzrost zatrudnienia wymuszony został w dużym stopniu przez coraz bardziej skomplikowane warunki geologiczne. Pokłady, które wymagały mniejszych nakładów pracy i wysiłku zostały już eksploatowane, co egzekwuje konieczność wydobycia na coraz dalszych, głębszych i trudniej dostępnych terenach. W praktyce przekłada się to na zwiększoną liczbę chodników w kopalni, którą górnicy muszą obsłużyć oraz na dłuższy czas dojścia górników do ścian wydobywczych.

Nie bez znaczenia jest również praktyka spółek górniczych, która sprowadza się do zmniejszenia zleceń specjalistycznym firmom zewnętrznym. Utrzymujący się trend ograniczania zakupu usług generuje potrzebę zatrudnienia większej ilości osób i jednocześnie wpływa na większe koszty działalności.

Gdzie w Polsce górnictwo rozwija się najlepiej?

Największy udział w wydobyciu węgla kamiennego ma Polska Grupa Górnicza, obecnie największy producent węgla kamiennego w Unii Europejskiej. Przedsiębiorstwo w formie spółki akcyjnej skupia 15 kopalń usytuowanych na terenie Górnego Śląska, m.in. KWK Wujek, KWK Murcki i KWK Staszic w Katowicach, KWK Mysłowice-Wesoła w Mysłowicach, KWK Bielszowice i KWK Halemba-Wirek w Rudzie Śląskiej.

górnictwo w Polsce - opłacalność

Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. jest największym w Polsce producentem węgla koksowego wysokiej jakości i jest jednym z największych pracodawców na terenie naszego kraju.

Dużą rolę odgrywa również Lubelski Węgiel „Bogdanka”, obszar górniczy położony niedaleko Lublina jest obecnie najbardziej dochodową kopalnią w Polsce.

Czy górnictwo w Polsce jest opłacalne?

Rozwój górnictwa w naszym kraju jest obecnie sparaliżowany koniecznością restrukturyzacji, węgiel wydobywany w Polsce jest połowę droższy niż surowiec. Wysokie koszty pracy i niskie wskaźniki wydobycia sprawiają, że Polska Grupa Górnicza rozważa import węgla.

Opłacalność wydobycia węgla kamiennego w ostatnich dekadach sukcesywnie malała, jednak według niektórych ekspertów polskie kopalnie powoli zaczynają budować z powrotem swoją stabilną pozycję. Na opłacalność produkcji wpływa, przede wszystkim jakość złóż, stopień automatyzacji oraz właściwa organizacja pracy na kopalni. W starych kopalniach wdrożenie nowoczesnych technologii jest często mało opłacalne, dlatego specjaliści tej branży wskazują na konieczność budowy nowych, celem odnowienia bazy zasobowej.