Działalność przemysłowa rządzi się swoimi prawami. W znacznej mierze opiera się ona na wydobywaniu surowców i produkowaniu wyrobów. Gałęzi przemysłu jest sporo, wymienia się wśród nich przemysł chemiczny, spożywczy, mineralny, metalurgiczny, paliwowo-energetyczny itd. Decydując się na działalność w zakresie jednego z nich, warto wiedzieć, jakie są czynniki lokalizacji przemysłu. Na co więc zwrócić szczególną uwagę?
- Lokalizacja przemysłu – jak ją wybrać?
- Przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu
- Poza przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu
Lokalizacja przemysłu – jak ją wybrać?
Na lokalizację przemysłu wpływ ma wiele czynników. Idealnym rozwiązaniem jest znalezienie takiego miejsca, gdzie będą sprzyjające warunki do prowadzenia działalności. Chodzi tu nie tylko o wymagania przedsiębiorców, ale i walory. Dzięki temu możliwe będzie uzyskanie maksymalnych zysków przy poniesionych niewielkich stratach. Jakie więc są czynniki lokalizacji przemysłu?
Przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu
Główny podział czynników lokalizacji przemysłu obejmuje walory przyrodnicze i poza przyrodnicze. Wśród tych pierwszych wyróżnia się bazę surowcową, która obejmuje surowce, półprodukty, wyroby przemysłowe, produkty rolnicze itd. Czynnik ten ma szczególne znaczenie w przypadku przemysłu wydobywczego.
Kolejny czynnik to zasoby wodne. Są one istotne w przypadku przemysłu włókienniczego, spożywczego, czy papierniczego. Dostęp do wody niezbędny jest właściwie w każdej działalności.
Ważny jest też klimat. Chodzi o ukształtowanie terenu, ale i właściwości fizjograficzne. Niektóre z tych barier można obecnie pokonać dzięki rozwojowi nauki i techniki.
Poza przyrodnicze czynniki lokalizacji przemysłu
Więcej jest poza przyrodniczych czynników lokalizacji przemysłu, które należy wziąć pod uwagę. Przede wszystkim jest to baza energetyczna. Chodzi o to, żeby np. huty, czy zakłady chemiczne ulokować w miejscach zlokalizowanych blisko elektrowni o dużej mocy. Istotne są także zasoby pracy. Przemysł warto rozwijać tam, gdzie jest bezrobocie i nadwyżka siły roboczej. Tak jest w przypadku przemysłu włókienniczego, czy odzieżowego.
Kolejnym czynnikiem jest rynek zbytu. Decydując się na działalność blisko takich miejsc, większe będą szanse na zmniejszenie kosztów i strat, bardziej skuteczna będzie reklama, lepiej będzie można dopasować podaż do popytu.
Nie bez znaczenia jest również infrastruktura techniczna. Do tego zalicza się sieć energetyczną, wodno-kanalizacyjną, komunikacyjną, ale też oczyszczalnie ścieków, rurociągi i gazociągi.
Poza przyrodniczym czynnikiem rozwoju może być też zaplecze naukowe. Chodzi o obecność ośrodków badawczych, wyższych uczelni, ale i wykwalifikowanej kadry naukowej.
Warto wziąć też pod uwagę korzyści aglomeracji zakładów przemysłowych. Im więcej różnego rodzaju działalności przemysłowych w bliskim otoczeniu, tym lepiej. Dzięki temu można rozwinąć wymianę towarową, czy współpracę naukowo-techniczną.
W czynnikach lokalizacji przemysłu wymienia się jeszcze takie aspekty jak przepisy prawne i celne, ulgi podatkowe, stabilność gospodarki, wpływ związków zawodowych, czy politykę miejscowej administracji.